گیربکس صنعتی یکی از قطعات مهم در دستگاه های صنعتی است. این قطعه وظیفه هماهنگ کردن سرعت و گشتاور میان موتور و دستگاه صنعتی را بر عهده دارد. خود این قطعه از قطعاتی چون چرخ دنده ها، پوسته گیربکس، شفت ورودی و خروجی گیربکس، بلبرینگ، کاسه نمد و … تشکیل شده است. بالا بودن کیفیت هرکدام از اجزای تشکیل دهنده، سبب بالا رفتن طول عمر گیربکس خواهد شد. علاوه بر این انتخاب گیربکس متناسب با سطح نیاز، تمیز نگاه داشتن گیربکس، تنظیم و کنترل درجه حرارت گیربکس، استفاده از خنک کننده های مناسب و تعمیر و نگهداری دوره ای چرخ دنده های گیربکس از راهکارهای افزایش طول عمر گیربکس صنعتی به شمار می رود. به منظور کسب اطلاعات بیشتر در خصوص راهکارهای افزایش طول عمر گیربکس صنعتی تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
گیربکس صنعتی چیست؟
گیربکس صنعتی قطعاتی به منظور ایجاد گشتاور در دستگاه های صنعتی هستند. به زبان ساده می توان گفت که، نیروی مورد نیاز دستگاه های صنعتی را گیربکس صنعتی تأمین می کند. گیربکس قطعه ای جهت هماهنگی کردن سرعت و گشتاور میان موتور و دستگاه صنعتی است. وظیفه این قطعات انتقال نیرو است. هرچه گیربکس صنعتی انتخاب شده بهتر باشد، موضوع انتقال نیرو در آن راحت تر صورت گرفته و در نتیجه راندمان و کارایی دستگاه صنعتی بالاتر خواهد رفت. به منظور انتخاب گیربکس صنعتی مناسب دستگاه صنعتی لازم است تا از افراد متخصص و خبره کمک گرفته شود. این افراد با بررسی المان هایی چون نوع محرک ورودی، دور ورودی، ضریب کارکرد گیربکس، توان ورودی و خروجی دستگاه و … به انتخاب گیربکس مناسب می پردازند.
از اجزای تشکیل دهنده گیربکس صنعتی می توان به چرخ دنده ها، پوسته گیربکس، شفت ورودی و خروجی گیربکس، بلبرینگ، کاسه نمد و … اشاره کرد. کیفیت قطعات هرکدام از اجزای یاد شده سبب بالا رفتن کیفیت کلی گیربکس صنعتی خواهد شد. یکی از راهکارهای بالابردن طول عمر گیربکس صنعتی استفاده از قطعات تشکیل دهنده باکیفت در آن است.
انواع گیربکس صنعتی
در یک دسته بندی می توان انواع گیربکس صنعتی را به دو دسته کلی افزاینده و کاهنده تقسیم بندی کرد. در گیربکس کاهنده، گشتاور خروجی افزایش یافته و سرعت کاهش می یابد و در گیربکس صنعتی افزاینده گشتاور خروجی کاهش و سرعت افزایش خواهد یافت. لازم به ذکر است که گشتاور همان نیرویی است که سبب گردش جسم حول یک محور ثابت می شود.
در طبقه بندی دیگر می توان گیربکس صنعتی را در سه دسته خورشیدی، حلزونی کاهنده و گیربکس sew هلیکال تقسیم بندی کرد. برخی از مشخصات گیربکس صنعتی در هرکدام از انواع ذکر شده، شامل موارد زیر است:
• گیربکس خورشیدی: از پرکاربردترین انواع گیربکس صنعتی، گیربکس خورشیدی است. گیربکس خورشیدی از چرخ دنده ای در وسط به نام خورشید و سه چرخ دنده در اطراف به نام سیاره ها تشکیل شده است. از این گیربکس صنعتی می توان در دورها و توان های بالا بهره گرفت. گیربکس های خورشیدی در مقایسه با دیگر انواع گیربکس، استحکام و دوام بالاتری دارد.
• گیربکس حلزونی کاهنده: کاربرد گیربکس حلزونی در مقایسه با گیربکس صنعتی کمتر بوده و در صنایعی چون تولید مواد شیمیایی، مواد معدنی و تولید کود مورد استفاده قرار می گیرد.
• گیربکس هلیکال: در گیربکس هلیکال، چرخ دنده ها به صورت مارپیچی قرار گرفته اند. این گیربکس صنعتی اندازه کوچکی دارد و با توجه به اندازه و حجم کم، آلودگی صوتی پایینی را تولید می کند و از آن برای افزایش گشتاور با افزایش دور موتور استفاده می شود. یکی از مزایای گیربکس هلیکال نحوه قرارگیری مارپیچی چرخ دنده ها است که طول عمر گیربکس هلیکال را بالا خواهد برد. از گیربکس هلیکال اغلب در صنایع تولید سیمان، سنگ شکن، لاستیک سازی و پلاستیک سازی استفاده می شود.
راهکار افزایش طول عمر گیربکس صنعتی
به منظور افزایش طول عمر گیربکس صنعتی بکارگیری نکات ذیل از اهمیت زیادی برخوردار است. برخی از این نکات عبارتند از:
• انتخاب گیربکس مناسب متناسب با کاربرد مورد نظر: استفاده از گیربکس با توان بیشتر از حد نیاز یا انتخاب گیربکسی با توانی کمتر از میزان مورد نیاز، بسیار مشکل ساز است. این پارامتر در انتخاب گیربکس از جایی اهمیت دارد که اگر گیربکسی با توانی کمتر از حد مورد نیاز انتخاب کنیم، فشار بر دستگاه صنعتی بیشتر شده و سبب خرابی زودتر از موعد گیربکس و دستگاه صنعتی می شود و اگر گیربکسی با توانی بیشتر از توان مورد نیاز انتخاب شود، راندمان و عملکرد گیربکس کم خواهد شد.
• تمیز نگاه داشتن گیربکس صنعتی: به دلیل صنعتی بودن محیط های مورد استفاده در گیربکس، این قطعه همواره در معرض آلودگی و گرد و غبار خواهد بود. تمیز نگاه داشتن محیط کار و گیربکس صنعتی و استفاده از فیلتر یا هواگیر، به منظور جلوگیری از ورود گرد و غبار به کارگاه، از راه های تمیز نگاه داشتن گیربکس صنعتی و محیط کار به شمار می رود.
• درجه حرارت گیربکس: گیربکس صطعه ای است که خود از قطعات مختلفی تشکیل شده. این قطعات در طول کارکرد روی یکدیگر حرکت کرده و ایجاد گرما و حرارت می کنند. به منظور بالابردن طول عمر گیربکس بهتر است از گرم شدن قطعات آن و بالا رفتن حرارت در قطعات گیربکس جلوگیری کنیم. در صورتیکه روغن گیربکس تیره شود و یا تغییر رنگ و سوختگی در پوسته گیربکس دیده شود، نشان از درجه حرارت بالا در قطعات گیربکس است و لازم است از طریق روش هایی چون بهره گیری از روغن کاری مناسب از ایجاد حرارت بیش از حد در گیربکس صنعتی جلوگیری کرد.
• بهره گیری از خنک کننده مناسب: همانطور که بیان شده ایجاد تعادل در حرارت ایجاد شده در گیربکس صنعتی بسیار حائز اهمیت است. با استفاده از فن خنک کننده رادیاتور روغن و آب، مبدل های حرارتی و کویل های خنک کننده می توان از بالارفتن بیش از اندازه حرارت در گیربکس صنعتی خودداری کرد. لازم به ذکر است که فن خنک کننده روی شافت گیربکس و کویل خنک کننده در قسمت درون و بیرون پوسته گیربکس قرار خواهند گرفت.
• مراقبت از چرخ دنده های گیربکس صنعتی: یکی از مشکلات رایج در گیربکس های صنعتی، شکستن چرخ دنده های گیربکس است. علت این امر فشار بیش از اندازه بر گیربکس است. تنها راه به منظور مقابله با این احتمال آسیب، انتخاب گیربکسی متناسب با نیاز مورد نظر است. تعمیر و نگهداری به موقع گیربکس نیز از شکستن چرخ دنده های گیربکس ممانعت می کند. در هر دوره تعمیر و نگهداری لازم است تا چرخ دنده ضعیف یا شکسته شده تعویض شود تا از آسیب های بیشتر به گیربکس صنعتی جلوگیری شود.