امروزه در اغلب کارگاه‌ها، خطوط تولید کارخانه‌ها و سایر مشاغلی که با برق سروکار دارند از وسیله‌ای بنام اینورتر یا درایو AC استفاده می‌شود. عملکرد صحیح و ایمن اینورتر در خطوط تولید بسیار حائز اهمیت است. به گونه‌ای که وجود کوچکترین خرابی یا اشکال در این وسیله می‌تواند خطوط تولید یک کارخانه یا کارگاه را متوقف کند. از این رو در این مطلب قصد داریم با موضوع تابلو کنترل اینورتر با شما عزیزان همراه خواهیم بود. لطفا تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید. برای خرید اینورتر، مشاوره و اطلاع از قیمت ها با ما وارد شوید.
تابلو کنترل اینورتر چیست؟
اینورتر دستگاهی است که امروزه در صنایع مختلف جهت کنترل دور موتور سه فاز مورد استفاده قرار می‌گیرد. به کارگیری و راه اندازی موتور AC سه گانه در کارخانجات و مشاغلی که با برق سروکار دارند از اهمیت بالایی برخوردار است. دلیل اهمیت بالا بودن کیفیت این موتورها عواملی چون بهینه سازی مصرف انرژی و کاهش استهلاک مکانیکی سیستم و موتور است. از آن جایی که عملکرد صحیح این موتورها در کارخانجات اهمیت دارد برای راه‌اندازی آن‌ها از تجهیزاتی چون تابلو کنترل اینورتر استفاده می‌شود. در واقع این دستگاه که درایو کنترل دور موتور نیز نام دارد جهت کنترل دور و سرعت موتور AC سه فاز به کار برده می‌شود. روش‌های دیگری مانند دالاندر نیز برای کنترل سرعت موتور سه فاز AC وجود دارد که با معایب و محدودیت‌های زیادی همراه است. در حالی که استفاده از تابلو کنترل اینورتر سبب کنترل سرعت موتور سه فاز با اندازه دلخواه می‌شود و مانند روش دالاندر هیچ محدودیتی ندارد.
چرا از تابلو کنترل اینورتر استفاده می‌کنیم؟
همان گونه که گفته شد کاربرد تابلو کنترل اینورتر کنترل و تنظیم سرعت موتور سه فاز AC است. بنابراین شما می‌توانید سرعت دستگاه‌هایی که دارای موتور سه فاز AC هستند را با استفاده از این دستگاه کنترل کنید. به عنوان مثال شما می‌توانید ورودی و خروجی آب را در پمپ‌های سه فاز با استفاده از اینورتر تنظیم کنید. از دیگر دستگاه‌هایی که دارای موتور سه فاز هستند و شما می توانید دور و سرعت موتور را با استفاده از اینورتر کنترل کنید می‌توان به فن دمنده و تسمه نوار نقاله اشاره کرد. در واقع تابلو کنترل اینورتر در صنایع مختلف جهت کنترل دور انواع پمپ سانتریفیوژ، پمپ افقی و پمپ کفکش در دستگاه‌هایی چون دستگاه سنگ‌بری، پانج صنعتی، دستگاه تزریق پلاستیک، دستگاه رنگرزی، پرس‌های صنعتی و …… مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اجزای تابلو کنترل اینورتر
جهت انجام کنترل سرعت موتورهای AC و عملکرد صحیح یک دستگاه تابلو کنترل اینورتر باید دارای اجزای زیر باشد:
الف_ بخش کنترل
هر دستگاه اینورتر از دو بخش کنترل و مدار اصلی تشکیل شده است. بخش کنترل این دستگاه شامل موارد زیر است:
• کی پد Keypad
یکی از اجزای اصلی بخش کنترل اینورتر کی پد است. اغلب کی پدها به صورت دیجیتالی ساخته می‌شوند و صفحه نمایش آن‌ها در دو نوع LCD و Segment_7 وجود دارد. این قطعه با توجه به ویژگی‌های مهمی مانند تغییرات سرعت، تنظیمات محلی دستگاه، آسان کردن انجام تست دستی، تنظیم پارامترهای اینورتر و ….. که دارد به عنوان یکی از مهم‌ترین قطعات بخش کنترل شناخته می‌شود.
• ترمینال برد
یکی دیگر از قطعات مهم تابلو کنترل اینورتر ترمینال برد است. کار این قطعه کنترل گشتاور یا دور اینورتر، وصل کردن سنسور به درایو، کنترل اینورتر از راه دور و ….. است.
• برد کنترل
برد کنترل در واقع یکی از مهم‌ترین بخش‌های کنترل این دستگاه به شمار می‌رود و به عنوان مغز دستگاه شناخته می‌شود. کار این قطعه مدیریت محل پردازش سیگنال‌های ورودی و خروجی است مانند مغز که وظیفه کنترل و پردازش پیام‌های رسیده از سایر اندام‌ها را به عهده دارد، این قطعه نیز وظیفه پردازش پیام‌ها و ایجاد هماهنگی بین سایر اعضا را بر عهده دارد.
• برد پاور
کار این قطعه جداسازی سیگنال‌های بالا و پایین از یکدیگر، ارسال سیگنال و سنجش میزان کیفیت سیگنال‌ها است. این قطعه به عنوان آخرین قطعه از بخش کنترل اینورتر شناخته می‌شود.
ب_ بخش مدار اصلی
این بخش به عنوان مهم‌ترین بخش از دستگاه شناخته می‌شود که وظیفه تبدیل‌های اصلی و مهم بر عهده این بخش از دستگاه است. این بخش به همراه برخی دیگر از اجزای داخلی ولتاژ ورودی را دریافت کرده و تبدیل به جریان DC می‌کند و سپس به جریان AC تبدیل می‌کند. از جمله اجزای این بخش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• خازن
این بخش از تعدادی خازن تشکیل شده است که کار یکسوسازی جریان را انجام می‌دهند. در واقع بدون وجود این بخش جریان DC خروجی از مدار تصفیه و یکسو نخواهد شد.
• سوییچ
سوییچ یا IGBT نوعی ترانزیستور دو قطبی است که جهت عوض کردن منبع تغذیه در تجهیزات پرقدرتی چون تابلو کنترل اینورتر به کار می‌رود. این قطعه در ولتاژهای بالا کاربرد داشته بنابراین جهت کنترل ولتاژ در موتورهای سه فاز به وسیله اینورتر استفاده دارد.
• آداپتور
آداپتور یا منبع تغذیه یکی از اجزای مدار اصلی اینورتر است که وظیفه تامین انرژی دستگاه را بر عهده دارد و شامل بخش‌هایی چون مبدل، ترانسفورماتور و سیم پیچ است.
• تریستور
این ابزار نیز یکی از بخش‌های مدار اصلی اینورتر است که کار کلید را انجام می‌دهد و خودش هیچ گونه حرکت مکانیکی ندارد. این قطعه تنها به هدایت جریان برق به یک سمت است.
• فیلتر
نصب این قطعه در نزدیک‌ترین محل به ترمینال ورودی انجام شده و در کاهش نویزهای الکترومغناطیسی به شبکه برق ساختمانی موثر است.
• هیت سینک
این قطعه جهت افزایش مقاومت دستگاه در برابر حرارت روی آن تعبیه شده و به طور معمول از جنس فلزاتی چون مس یا آلومینیوم ساخته می‌شود.
• خنک کننده
با توجه به این که این دستگاه به صورت مداوم می‌چرخد به مرور داغ می‌کند. وظیفه سیستم خنک کننده خنک کردن خروج گرما از کل دستگاه و مصرف پایین انرژی می‌شود. این قطعه سبب کم کردن سر و صدای دستگاه نیز شده و در اغلب اینورترها مانند اینورتر جوشکاری وجود دارد.
• کارت شبکه
این کارت سبب افزایش کارایی تابلو کنترل اینورتر می‌شود و موجب کاهش هزینه‌های تعمیر و مصرفی و افزایش انعطاف پذیری سیستم می‌شود.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید و قیمت پمپ وکیوم با کیفیت بالا
شیوه کار تابلو کنترل اینورتر
همان گونه که گفته شد این دستگاه یکی از تجهیزات مهم و کاربردی در کارخانجات است که سبب کنترل دور موتور سه فاز AC می‌شود. شیوه کار و نحوه عملکرد تابلو کنترل اینورتر بسیار ساده است. همان گونه که پیش تر گفته شد این قطعه دارای بخشی به نام سوییچ یا IGBT است که ولتاژ ورودی را دریافت کرده و تبدیل به جریان DC کرده و سپس این جریان را تبدیل به برق AC می‌کند. ولتاژ AC قابل استفاده بوده و وارد مدار می‌شود.
سخن پایانی
تابلو کنترل اینورتر یکی از مهم‌ترین تجهیزات است که در صنایع مختلف و کارخانجات کاربرد دارد. این قطعه در جهت کنترل سرعت و دور موتورهای سه فاز AC فعالیت کرده و جریان برق را به جریانی ایمن و بدون خطر برای دستگاهها تبدیل می‌کند. اهمیت این قطعه به اندازه‌ای است که در صورت عدم وجود آن خط تولید کارخانه‌ها متوقف می‌شود. این دستگاه شامل اجزای مختلفی است که در جهت تبدیل ولتاژ ورودی به جریان DC و سپس به ولتاژ قابل استفاده AC فعالیت می‌کند. در این مطلب به بررسی دستگاه اینورتر، کاربرد، اجزا و شیوه کار این دستگاه پرداختیم. امید است که این مطلب برای شما مفید واقع شود.